Mỗi vùng miền sẽ có một mâm cỗ mang nét đặc trưng riêng trong ngày tết nguyên đán. Bài viết dưới đây đã tổng hợp một số món ăn truyền thống trong mâm cơm ngày tết cổ truyền thường có.
- Đọc thêm:
Bí quyết nướng bánh ngon bằng lò nướng Lorca
Bánh chưng
Bánh chưng được coi là linh hồn của ngày tết, là món ăn quan trọng trong mâm cơm ngày tết và là loại bánh có lịch sử lâu đời trong nền văn hóa ẩm thực Việt Nam. Bánh được làm từ gạo nếp ngon, thịt lợn, đậu xanh và được gói vuông bằng lá dong sau đó được luộc trong khoảng 8-10 giờ cho đến khi chín. Bánh dẻo, thơm mùi gạo nếp và có màu xanh của lá dong.
Dưa hành
Cùng với bánh chưng, dưa hành là món ăn không thể thiếu trong ngày tết cổ truyền của người Việt. Dưa hành thông thường được muối vào dịp tết. Dưa hành ăn kèm với các món ăn khác sẽ không bị ngấy đặc biệt những món ăn nhiều dầu mỡ.
Giò lụa
Giò lụa được làm từ hai nguyên liệu cơ bản là thịt nạc thăn lợn giã nhuyễn kết hợp với nước mắm, gói trong lá chuối và luộc chín. Giò lụa là món ăn vừa phổ thông vừa sang trọng. Đây cũng là món ăn quen thuộc của người Việt trong năm chứ không chỉ trong ngày tết. Khi bày cỗ thường được thái theo khoanh, chia thành miếng gọn gàng, trông rất đẹp mắt.
Giò xào
Giò xào có thành phần chính là thịt thủ, xào chín cùng một số nguyên liệu khác như mộc nhĩ, hạt tiêu, muối… rồi gói và nén chặt. Bắt nguồn từ miền Bắc và hiện nay đã phổ biến trên khắp cả nước.
Xôi gấc
Theo quan niệm xưa thì màu đỏ là màu của may mắn, của hạnh phúc. Vì vậy những ngày rằng, ngày lễ, và đặc biệt là Tết thì nhất định phải có 1 đĩa xôi gấc. Xôi gấc được nấu từ gạo nếp ngon và được trộn với gấc tươi rồi cho vào nồi hấp. Khi xôi chín sẽ có màu đỏ tươi đẹp mắt và hấp dẫn.
Gà luộc
gà luộc là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ tết. Từ trước đến nay mọi người luôn tin rằng gà mang đến may mắn, sự khởi đầu thuận lợi cho năm mới. Thông thường sẽ lựa chọn những con gà tươi ngon, làm sạch rồi cho vào luộc cùng với các loại gia vị như hoa tiêu, hoa hồi, gừng. Gà khi chín sẽ có màu vàng, không bị rách da và được dùng chấm kèm với muối chanh ớt. Vị ngọt thơm của miếng thịt gà ăn kèm với lá chanh, chấm muối chanh ớt tạo nên hương vị khó quên.
Nem rán
Nem rán là món ăn khá cầu kỳ vì cần nhiều nguyên liệu. Nem rán có phần bên ngoài màu vàng óng, bên trong có thịt, mộc nhĩ, rau củ là món ăn được nhiều người yêu thích. Hiện nay có nhiều loại nem như nem rán hải sản, nem rán chay… nhưng nem rán truyền thống vẫn được mọi người ưa chuộng hơn cả.
Canh măng khô
Mâm cơm ngày tết không thể thiếu bát canh măng. Nồi canh măng nấu cùng chân giò là món ăn luôn xuất hiện trong mâm cơm tết của người dân miền Bắc. Đó cũng là một nét văn hóa thể hiện truyền thống của người Việt từ xa xưa. Nếu thiếu món ăn này thì mâm cơm không còn mang nét đặc trưng của ngày tết nữa.
Thịt nấu đông
Thịt đông là món ăn quen thuộc của người dân miền Bắc dịp đầu năm. Mọi người thường sử dụng thịt chân giò, tai heo, thịt gà, thịt ngan… để làm thịt đông. Thịt đông là món riêng có của mùa xuân miền Bắc. Thời tiết lạnh thì thịt đông sẽ trở nên ngon hơn.
Nem chua
Nhiều người giải thích rằng nem chua để thờ cúng tổ tiên, cầu may mắn, sung túc do trước nó được làm để tiến vua trong dịp tết. Món ăn đặc sản này được làm từ thịt lợn, sau khi được tẩm ướp gia vị, thịt được gói lại trong lá ổi hay lá chùm ruột để trong vài ngày có vị chua thanh, giòn giòn, cay cay.
Bánh tét
Bánh tét có ý nghĩa là sự hội tụ của đất và trời, một trong những món ăn truyền thống trong mâm cỗ tết người miền Trung. Bánh tét được gói bằng lá chuối, được gói thành từng đòn hình trụ và nguyên liệu thì khá giống bánh tét.
Dưa món
Món này được kết hợp từ nhiều nguyên liệu khác nhau như củ cải, cà rốt, dưa leo, đu đủ, củ kiệu,… tạo nên món ăn ngon không cưỡng nổi. Mặc dù nghe qua có vẻ đơn giản nhưng để có thể làm được dưa món đầy sắc và vị thì tốn không ít thời gian và sự tỉ mỉ. Lát bánh tét dẻo mềm ăn kèm cùng với dưa món giòn giòn, chua chua đem đến cho người ăn cảm giác lạ miệng rất khó quên, một hương vị rất riêng trong những ngày Tết.
Tôm chua
Đây cũng là một món không thể thiếu trong mâm cỗ ngày tết của người dân miền Trung. Vị ngọt bùi của tôm, béo ngậy của thịt, vị cay và thơm của riềng, tỏi ớt, vị chua của khế, chát của vả…. tạo nên một món ăn thơm ngon.
Củ kiệu tôm khô
Củ kiệu tôm khô là món ăn không thể thiếu trong mâm cơm truyền thống ngày tết của người miền Nam. Củ kiệu được ăn kèm với tôm khô trở thành một món ăn có hương vị khó quên, nhiều người yêu thích.
Thịt kho nước dừa
Trong mâm cơm tết của người miền Nam, bên cạnh các món ăn ngon khác thì không thể thiếu món thịt kho nước dừa. Những ngày giáp tết, bên cạnh việc nấu bánh tét thì mọi người sẽ chuẩn bị một nồi thịt kho nước dừa. Đây là món ăn hấp dẫn và dễ ăn, bạn có thể ăn kèm với dưa giá để không cảm thấy ngấy.
Lạp xưởng
Một trong những món phổ biến ở miền Nam mà bất kì ai cũng biết đến đó là món lạp xưởng. Lạp xưởng được làm từ thịt nạc và thịt mỡ lợn xay nhuyễn trộn với rượu, đường rồi nhồi vào ruột lợn khô để làm chín bằng cách lên men tự nhiên. Chính vì vậy, mà lạp xưởng có vị hơi ngọt.
Canh khổ qua nhồi thịt
Với mỗi gia đình miền Nam thì món canh khổ qua nhồi thịt là một món ăn thường ngày quen thuộc. Và nó cũng được sử dụng trong những ngày Tết với ý nghĩa đẩy lùi những khó khăn đi qua. Không những thế, đây cũng là món ăn bổ dưỡng giải nhiệt cơ thể trong những ngày Tết.