Mâm ngũ quả có vai trò đặc biệt quan trọng trong ngày Tết cổ truyển. Những loại quả được bày trong mâm ngũ quả đều được lựa chọn một cách tỉ mỉ cẩn thận. Không chỉ có hình dáng đẹp mắt mà mỗi loại quả đều mang một ý nghĩa riêng, cầu mong những may mắn, tốt lành sẽ đến trong năm mới. Cùng Lorca tìm hiểu ý nghĩa của các loại trái cây trong mâm ngũ quả qua bài viết dưới đây nhé!

Xem thêm:

• Cách chưng mâm ngũ quả ngày tết đẹp và ý nghĩa

Ý nghĩa của mâm ngũ quả ngày Tết

Từ xa xưa, vào ngày Tết, người Việt đã sửa soạn, bày trí mâm ngũ quả để dâng cúng tổ tiên vào mỗi dịp Tết. Vừa thể hiện lòng hiểu thảo, đây cũng là thể hiện mong ước vào những điều tốt đẹp trong năm mới.

Mâm ngũ quả bao gồm 5 loại quả, tượng trưng cho 5 yếu tố ngũ hành. Lần lượt là Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ. 5 yếu tố này, theo quan niệm của văn hóa nhiều nước Á Đông, chính là 5 yếu tố tạo nên vũ trụ và vạn vật.

 

Ý nghĩa của các loại trái cây trong mâm ngũ quả ngày Tết

Ở mỗi vùng miền sẽ có các loại trái cây đặc trưng riêng, tùy theo điều kiện khí hậu. Các loại trái cây dùng để bày mâm ngũ quả hầu hết là những loại trái cây sẵn có ở địa phương. Mang ngụ ý là những sản vật được kết tinh từ công sức, mồ hôi của con người lao động, kính dâng tổ tiên, thần linh và trời đất.

Dưới đây là một số loại trái cây thường thấy trong mâm ngũ quả và ý nghĩa của các loại trái cây trong mâm ngũ quả:

• Chuối: Chuối có hình dạng giống như một bàn tay để ngửa. Chúng tượng trưng cho sự sum vầy, đầm ấm, quây quần bên nhau. Ngoài ra, vừa tượng trưng cho sự che chở, bảo bọc của tổ tiên, hứng lấy những may mắn được ban phát.
• Phật thủ: Phật thủ cũng có hình dạng giống như một bàn tay. Tên gọi của quả phật thủ nghĩa là bàn tay của Phật. Do đó, bày phật thủ trong mâm ngũ quả có ý nghĩa cầu mong sự chở che bao bọc của thần, Phật.
• Bưởi: Những trái bưởi tròn, căng, mọng nước, vàng tươi đẹp mắt. Gửi gắm mong muốn an khang, thịnh vượng của gia đình. Nhiều nhà còn chưng cây bưởi sai trĩu quả với mong ước nhiều lộc, nhiều con cháu.
• Quả lê, dưa lê: Hai loại quả này tượng trưng cho sự thành đạt, thăng tiến trong công danh, sự nghiệp.
• Cam, quýt: Ở miền Bắc, hai loại quả này tượng trưng cho sự thành đạt. Tuy nhiên, ở miền Nam, chúng lại thường không được sử dụng bởi đồng âm với từ “cam chịu”.

Một số loại trái cây khác

• Lựu: Những trái lựu đỏ hồng đẹp mắt, bên trong nhiều hạt. Tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, con đàn cháu đống. Không chỉ trong ngày Tết, vào những dịp như cưới hỏi, rằm tháng 8, loại quả này cũng được sử dụng khá nhiều.
• Thanh long: Thanh long nghĩa là con rồng đang bay lên. Bày trái thanh long trong mâm ngũ quả có ý nghĩa thể hiện mong muốn phát tài phát lộc.
• Dưa hấu: Dưa hấu có vỏ ngoài xanh đen nhưng trong ruột lại đỏ tươi, ngọt ngào. Ngụ ý cho sự đầy đủ, may mắn, vượt qua khó khăn thu được thành quả như ý.
• Sung: Sung đồng âm với từ “sung túc”. Do đó, chúng được chưng nhằm thể hiện mong muốn sự sung túc, đủ đầy.
• Đu đủ: Sự no đủ, thịnh vượng.

Lưu ý khi bày trí mâm ngũ quả

Mặc dù được gọi là mâm ngũ quả nhưng số lượng trái cây trong mâm không giới hạn. Tùy thuộc vào điều kiện của gia đình mà có thể bày nhiều loại trái cây hơn.

Tuy nhiên, để mâm ngũ quả có thể chưng mấy ngày Tết mà vẫn bền, đẹp, bạn cần lưu ý:

• Chuối dùng để bày mâm ngũ quả là chuối xanh, già. Chọn những nải có khoảng trên 20 trái. Như vậy bày mâm mới mang lại cảm giác đủ đầy. Nếu nải chuối nhỏ, có thể ghép 2-3 nải vào mâm.
• Các loại trái cây dùng để bày mâm chỉ nên lau sạch chứ không nên rửa. Trái cây tiếp xúc với nước rất khó bảo quản ở nhiệt độ thường. Chúng sẽ nhanh chóng bị thối, mốc.
• Các loại trái cây nhiều nước như dưa hấu thì nên chọn những quả nặng tay. Vỗ nhẹ vào trái dưa nghe âm thanh trầm, bịch bịch là dưa chưa bị nẫu. Nên chọn trái này vì có thể để được lâu.
• Ưu tiên những trái có cả phần cuống và lá, tạo cảm giác sum xuê. Hơn nữa, phần lá cũng được coi là lộc trời ban.

Lorca mong rằng, bài viết trên đã giúp bạn hiểu thêm về ý nghĩa của các loại trái cây trong mâm ngũ quả ngày Tết. Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Việc sử dụng loại trái cây nào, bài trí như thế nào còn phụ thuộc nhiều vào văn hóa, phong tục cụ thể của mỗi địa phương.

Tìm hiểu thêm: Đừng sử dụng lò nướng nếu chưa biết điều này